Spoedwet voor “Skype” testamenten

eerstelijns juridische hulp door de notaris

“Er komt een spoedwet die het tijdelijk mogelijk maakt dat mensen via een videobelverbinding met de notaris een testament opstellen. Op die manier kunnen ook mensen die door de coronamaatregelen van de buitenwereld zijn afgesloten, zoals mensen in een verpleeghuis, toch een testament maken. Dat heeft het kabinet vandaag na afloop van de ministerraad bekendgemaakt.”

Dit is een citaat uit een nieuwsbericht van de Vereniging van Estate Planners in het Notariaat van vrijdag 3 april jongstleden.
Met deze spoedwet geeft het kabinet gehoor aan de vraag van veel mensen op dit moment om juist nu hun zaken goed te willen regelen voor als ze toch plotseling slachtoffer zijn geworden van het coronavirus. Met deze wet kunnen notarissen rechtszekerheid bieden aan mensen die via Skype een testament willen maken. Bovendien voorkomen notarissen hiermee ook dat nabestaanden straks allerlei juridische procedures moeten gaan voeren over de geldigheid van zo’n Skypetestament.
De verwachting is dat het voorstel van minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming – waarmee de ministerraad op 3 april jongstleden heeft ingestemd – en dat nu voor advies naar de Raad van State is gegaan, naar verwachting medio april in het parlement wordt behandeld.

Het coronavirus heeft ook voor notariskantoren juridische en praktische gevolgen. Veel mensen vragen zich af of ons kantoor bijvoorbeeld nog wel open is tijdens de coronacrisis. En zo ja, welke maatregelen gelden er dan om toch bijvoorbeeld een testament of een levenstestament te kunnen laten opmaken als iemand in het ziekenhuis ligt of in een verpleeghuis woonachtig is?
Alle notariskantoren in Nederland hebben maatregelen genomen vanwege het coronavirus, zo ook ons kantoor. Er vinden geen besprekingen meer op kantoor plaats, de medewerkers die op kantoor werken hebben allemaal een eigen werkplek (veel meer dan anderhalve meter uit elkaar!) en onze cliënten kunnen via een volmacht (bijvoorbeeld bij verkoop van de woning) of via de parkeerplaats (bij het ondertekenen van bijvoorbeeld een hypotheekakte) toch hun afspraken door laten gaan. Daarnaast vinden besprekingen via (video)bellen plaats en worden testamenten en levenstestamenten (naast de mogelijkheid op de parkeerplaats via het autoraam te ondertekenen) ook thuis ondertekend (bijvoorbeeld via een keukenraam of de voordeur).

Aan cliënten wordt verzocht een eigen pen mee te nemen of klaar te leggen thuis om de akte(n) mee te tekenen. Er worden foto’s gemaakt van de manier van ondertekening (via het raam zodat de notaris het kan zien dat de eigen handtekening is gezet) en van geldige legitimatiebewijzen.

De beroepsorganisatie voor het notariaat (KNB) vindt dat de Wet op het notarisambt (Wna) in uitzonderlijke situaties de mogelijkheid aan notarissen biedt gebruik te maken van audiovisuele middelen, mits zij in hun dossier goed verantwoorden waarom zij dat hebben gedaan. De huidige situatie rond het coronavirus dat COVID-19 kan veroorzaken, is zo’n uitzonderlijke situatie. De KNB vindt deze werkwijze passen bij de rol van de notaris die midden in de maatschappij staat en ook in een noodsituatie mensen moet kunnen helpen hun wensen en hun afspraken goed in een notariële akte vast te kunnen leggen. We zijn toch een beetje de juridische huisarts in deze tijd voor veel mensen; het is fijn als wij een stukje ‘onrust’ in deze tijd kunnen wegnemen door wensen voor onze cliënten vast te leggen in een (levens)testament.