Gerust ouder worden…

Levenseinde en/of levenstestament?

Het kan ons allemaal overkomen: op een bepaald moment in het leven kunt u niet meer uw eigen beslissingen nemen. Dat kan heel geleidelijk gaan, bijvoorbeeld door de ziekte van alzheimer. Het kan ook heel plotseling gebeuren: bijvoorbeeld op het moment dat je een ernstig ongeluk krijgt.
Stel dat u dan niet meer thuis kunt blijven wonen. Wie mag dan uw huis verkopen? En wie mag uw financiële zaken regelen? In een levenstestament kunt u hiervoor iemand (of meerdere personen) aanwijzen.
Het gaat dan vaak om financiële en administratieve zaken maar ook persoonlijke (zoals medische) zaken kunnen onderdeel zijn van het levenstestament. Een oriënterend gesprek met de notaris is een goede eerste stap om gerust ouder te worden.

Wat is een levenstestament?

Een levenstestament is een document (opgesteld door en vastgelegd bij de notaris) waarin u uw wensen vastlegt voor het geval u tijdens uw leven tijdelijk of langdurig geen beslissingen meer kunt of wilt nemen. U benoemt in uw volmacht een ‘vertrouwenspersoon’ (een gevolmachtigde) of meerdere ‘vertrouwenspersonen’ (gevolmachtigden) die uw zaken kunnen regelen. U kunt daarnaast ook een toezichthouder (of meerdere toezichthouders benoemen).
Daarnaast kunt u aanwijzingen en specifieke wensen voor deze persoon/deze personen opnemen al dan niet voorzien van bijlagen (zoals overzichten van bankrekeningen en bijvoorbeeld wachtwoorden/codes).

Wat regelt u hierin?

In een levenstestament kunt u uw wensen vastleggen ten aanzien van onder meer uw bankzaken (wie heeft de beschikking over uw bankpas), uw eigen woning (wie mag de woning verkopen en wanneer), het doen van schenkingen, het geven van toestemming voor het al dan niet mogen verrichten van medische handelingen, wie mag inzage krijgen in uw medisch dossier? U bepaalt zelf wat de gevolmachtigde wel/niet mag doen.

Verschil met een ‘gewoon’ testament?

Een levenstestament is een testament dat werkt tijdens leven. Een “gewoon” testament regelt wat er na uw overlijden met uw erfenis dient te gebeuren. U regelt bijvoorbeeld wat u aan wie wenst na te laten en wie uw nalatenschap afwikkelt. Een “gewoon” testament werkt pas na overlijden.

Euthanasieverklaring en levenstestament

In april dit jaar besteedde het tv-programma EenVandaag aandacht aan de euthanasieverklaring en dementie. Omdat artsen niet verplicht zijn een euthanasiewens van iemand te vervullen, is er een risico dat de arts van bijvoorbeeld het verpleeghuis waar iemand is opgenomen de euthanasiewens niet honoreert.
Een euthanasieverklaring kunt u op verschillende manieren vastleggen. U kunt dat direct met uw huisarts of medisch specialist doen. Maar u kunt er ook voor kiezen om via de NVVE (Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde) een euthanasieverklaring in te vullen.

Voor mensen die een levenstestament maken is er bovendien de mogelijkheid om de euthanasieverklaring aan het levenstestament vast te maken of in het levenstestament naar de euthanasieverklaring (of een andere medische verklaring (zoals bijvoorbeeld een behandelverbod of een -gebod) te verwijzen. Zo weet uw vertrouwenspersoon welke wensen u heeft op medisch gebied en kan de vertrouwenspersoon de artsen hierop attenderen als u dat zelf niet meer kunt.

Ondanks de bijzondere juridische status van het levenstestament kunnen patiënten hiermee artsen niet dwingen handelingen te verrichten waarop zij geen recht hebben of die in strijd zijn met de professionele standaard. Altijd geldt dat een arts zich moet houden aan de eisen van het “goed hulpverlenerschap”. Dit kan ertoe leiden dat de arts een wilsuiting van de vertrouwenspersoon niet hoeft te volgen als deze niet in het belang is van de patiënt of anderszins niet verenigbaar met de professionele standaard. De arts behoudt zijn eigen verantwoordelijkheid, ook al verschaft een levenstestament een goed zicht op de wensen van een patiënt.

Wat is het voordeel van een levenstestament?

Door de bewijskracht van de notariële akte, het gegeven dat dit daadwerkelijk de wensen bevat van de persoon die in het levenstestament als volmachtgever is aangemerkt en de registratie van het levenstestament in een landelijk register, heeft dit voor artsen voordelen boven het bestaande systeem van schriftelijke wilsverklaringen, waarvan de (juridische) status en inhoud vaak onduidelijk zijn. Vooral artsen die de patiënt in kwestie niet kennen, bijvoorbeeld een patiënt die na een ongeval op de afdeling intensive care belandt, hebben hier profijt van. Ook heeft de notaris besproken wat de wensen zijn bij wilsonbekwaamheid. Een levenstestament geeft aldus aan iedereen helderheid en duidelijkheid.

Vragen?

Indien u meer informatie wilt omtrent de mogelijkheden van het opmaken van een levenstestament (of een testament), dan kunt u bij ons kantoor een afspraak maken.