HET AFWIKKELEN VAN EEN NALATENSCHAP

Wanneer iemand overlijdt, is er allereerst verdriet bij de familie en vrienden. Tegelijkertijd moeten de erfgenamen ook diverse zaken regelen, zoals bijvoorbeeld de begrafenis of crematie en allerlei administratieve en juridische zaken. Vanuit onze kennis en ervaring kunnen wij u behulpzaam zijn bij het afwikkelen van de nalatenschap. In bepaalde gevallen is de tussenkomst van een notaris zelfs verplicht, bijvoorbeeld als er minderjarige erfgenamen zijn. Ook bieden onze onpartijdigheid en ervaring uitkomst als er spanningen zijn of ruzie is. Wij kunnen dan optreden als bemiddelaar.

De afwikkeling van een nalatenschap kan grofweg in drie stappen worden verdeeld:

1. Het opmaken van een verklaring van erfrecht door de notaris
2. Het doen van de aangifte erfbelasting (zie informatie elders op deze website)
3. De verdeling van de nalatenschap

Verklaring van erfrecht

Voordat we een verklaring van erfrecht kunnen opmaken, moeten we een aantal zaken controleren, zoals het opvragen van een eventueel testament en de persoonsgegevens van de overledene en de erfgenamen. In de verklaring van erfrecht wordt vermeld wie er is overleden, wie de erfgenamen zijn, op welke wijze zij hebben aanvaard en wie er bevoegd is om rechtshandelingen te verrichten met betrekking tot de nalatenschap. Met de verklaring van erfrecht kan de nalatenschap verder worden afgewikkeld, bijvoorbeeld door het opheffen van de bankrekening(en) van de overledene.

De nalatenschap aanvaarden of verwerpen?

Als erfgenaam heeft u de keuze om de nalatenschap zuiver te aanvaarden, te verwerpen of beneficiair te aanvaarden.

Door de nalatenschap zuiver te aanvaarden wordt u als erfgenaam ook aansprakelijk voor eventuele schulden, óók als de schulden hoger zijn dan de waarde van de bezittingen. Zuivere aanvaarding kan schriftelijk gebeuren, maar ook doordat u zich ‘als erfgenaam gedraagt’, bijvoorbeeld door actieve bemoeienis met de afwikkeling van de nalatenschap.

Als het niet duidelijk is of de nalatenschap meer bezittingen dan schulden heeft, dan is het verstandig de nalatenschap beneficiair te aanvaarden. Daarvoor zijn enkele wettelijke formaliteiten bij de Rechtbank nodig. Deze kunnen wij vanzelfsprekend voor u regelen. Door beneficiair te aanvaarden wordt u niet aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap als deze niet meer kunnen worden betaald uit de erfenis. U aanvaardt de nalatenschap dan alleen als blijkt dat het saldo positief is.

Tot slot bestaat de mogelijkheid om af te zien van de nalatenschap. Dit wordt verwerpen genoemd en daarvoor zijn ook enkele wettelijke formaliteiten bij de Rechtbank nodig die wij voor u kunnen verzorgen.

Als we een verklaring van erfrecht opstellen, leggen we altijd als eerste de vraag voor aan een erfgenaam of deze de nalatenschap wel of niet wil aanvaarden. Het maken van een snelle en goede keuze is daarbij van belang, omdat een eenmaal gedane keuze onherroepelijk is. Wij helpen u graag bij het maken van de juiste keuze.

Rol van de executeur

De overledene kan in een testament een executeur hebben benoemd. Dat kan één van de erfgenamen zijn of een buitenstaander. Een executeur heeft als taak om de nalatenschap af te wikkelen en de begrafenis of crematie te regelen. Daarnaast zal de executeur de schulden betalen, eventuele vorderingen innen en praktische zaken regelen, zoals bijvoorbeeld het opzeggen van abonnementen en de huur. De executeur maakt kort na het overlijden een overzicht van wat er is nagelaten (de boedelbeschrijving) en als zijn/haar taak er op zit, stelt hij/zij een overzicht op van de inkomsten en uitgaven en legt deze ter goedkeuring voor aan de erfgenamen (rekening en verantwoording). De executeur is ook verplicht om de aangifte erfbelasting te verzorgen, waardoor hij/zij hoofdelijk aansprakelijk wordt voor de te betalen belasting. 

De notaris als executeur, een vertrouwd gevoel

Vaak wordt een notaris van ons kantoor in een testament tot executeur benoemd. Dat geeft een vertrouwd gevoel. Immers, ons kantoor is gespecialiseerd in het afwikkelen van nalatenschappen en beschikt over grondige kennis van het erfrecht, mensenkennis en ervaring in bemiddeling bij spanning en ruzie. Daarnaast staat de notaris altijd onder wettelijk toezicht.

Verdeling van de nalatenschap

Nadat de samenstelling en waarden van de nalatenschap zijn vastgesteld, de vorderingen zijn geïnd en de schulden (waaronder de eventuele erfbelasting) zijn voldaan, kan worden overgegaan tot verdeling van de nalatenschap. Deze verdeling kan ten behoeve van de rechtszekerheid worden vastgelegd in een notariële akte. Na de verdeling is de afwikkeling van de nalatenschap voltooid en heeft elke erfgenaam zijn/haar deel van de nalatenschap ontvangen.